SER geeft ontheffing aan HBN

Het Buitenschoolse Net in Oss heeft dankzij de SKM vrijstelling gekregen van de OR-verplichting. De vrijstelling is verleend door de SER. Directeur Monique Wösten: ‘Nu is de SKM goed geborgd.’

Het Buitenschoolse Net in Oss deed in 2008 een proef met SKM. Inmiddels werkt de hele organisatie sociocratisch. In de kringen beslissen de ruim zeventig medewerkers mee over beleidsbesluiten op hun eigen niveau. Daarmee hebben ze veel meer invloed op het beleid van de organisatie dan een ondernemingsraad (OR). Daarom verleende de Sociaal Economische Raad ontheffing van de Wet op de Ondernemingsraden. Vorige maand kwam de brief daarover binnen.

Ontheffing aanvragen is niet verplicht. Waarom deed u het toch?
‘Ik vind het belangrijk om aan de Wet op de Ondernemingsraden te voldoen en medezeggenschap optimaal geregeld te hebben. De ontheffing, en de verankering van de sociocratische methode in onze statuten, zie ik ook als een borging van onze manier van werken voor de toekomst. Het gebruik van de SKM is nu niet meer persoonsafhankelijk. Stel dat ik weg zou gaan, dan blijft Het Buitenschoolse Net sociocratisch werken.
‘De verleende ontheffing is ook het sluitstuk van de invoering. Die zorgt voor rust, voor duidelijkheid. Nu is het definitief. Met de SKM hebben we ons een nieuwe manier van werken eigen gemaakt.’

De SER wil zeker weten dat de medewerkers achter het gebruik van de SKM staan. Hoe heeft u dat aangetoond?
‘Met een tevredenheidsonderzoek. We hebben er zelfs twee gehouden, een met een vragenlijst op naam, en een anoniem. Zo wilden we de kans op sociaal wenselijke antwoorden uitsluiten. Men gaf beide keren 100 procent consent aan de werkwijze. Beide enquêtes heeft de SER gekregen. Daarnaast hebben we een medewerkertevredenheid van 8,9. Dat is significant hoger dan in andere organisaties.’

Hoe kijkt u terug op het aanvraagproces?
‘Het was niet veel werk. Het Sociocratisch Centrum heeft ons goed begeleid, ze hebben uitgezocht wat we met de SER moesten kortsluiten en ons geadviseerd over de statuten. Onze eigen notaris heeft de SKM in de statuten opgenomen. Het heeft ook allemaal met een goede voorbereiding te maken. Ik bedoel: de SKM is een normaal proces in onze organisatie, er hoefde niets te veranderen.’

Nog altijd blij dat u geen OR heeft?
‘Zeker. Destijds kozen we voor de SKM omdat die manier van medezeggenschap beter aansloot bij de verregaande medezeggenschap die we al hadden. De SKM garandeert betrokkenheid bij de besluitvorming van iederéén, niet alleen van de OR-leden. Het denkniveau van bestuurders en OR kan ook verschillen, wat weer kan leiden tot onbegrip en frustratie. Terwijl iedereen van goede wil is.
‘Dat probleem is te voorkomen. Met de SKM beslist iedereen mee op zijn eigen domein. Dat maakt het minder complex voor medewerkers, niemand hoeft ook op zijn tenen te lopen. Dat is ook beter voor de sfeer.’

De SKM regelt niet alleen medezeggenschap. Welke andere effecten constateert u?
‘Onze werkprocessen zijn erdoor verbeterd. Alles is nu goed op elkaar afgestemd, het is een integraal proces. Ook bijvoorbeeld planning & control, de financiën, de planning: door de verbindingen tussen de kringen zijn die nu nog beter op elkaar afgestemd.
‘Tegen alle bestuurders en managers die denken dat SKM duur is, of inefficiënt, zou ik dan ook willen zeggen: kijk naar onze cijfers en je ziet dat je beter af bent met SKM. De solvabiliteit van Het Buitenschoolse Net is uitzonderlijk hoog, bijna 68 procent. Tevredenheid onder medewerkers is ook uitzonderlijk hoog, een 8,9. En we hebben uitzonderlijk veel kinderen van negen jaar en ouder in onze opvang: 28 procent. In veel andere organisaties ligt dat rond de 14 procent. Dat is mede toe te schrijven aan onze kinderraden, die werken sociocratisch.’

Meer weten over ontheffing van de SER?
Meer weten over het aanvragen van ontheffing van de Wet op de Ondernemingsraden? Onze adviseurs vertellen u graag hoe het traject in elkaar zit, en welke informatie de SER, die de ontheffing verleent, nodig heeft.