Een succesrecept
Samenwerken, waar léér je dat eigenlijk?
Niet op school. Daar ben je de enige die zijn deel van het werkstuk over woningnood onder jongeren op tijd af heeft. De rest zat in de Coffee Company te chillen. Je vraagt je docent om raad, hij zegt: dat moet je samen oplossen.
Hoé, dat zegt hij er niet bij. Want dat weet hij ook niet. Zelf zegt hij ook niks als collega’s dingen doen die hij raar vindt.
Je moet het gewoon kúnnen, samenwerken.
Iedereen denkt dat.
Zo zijn wij mensen toch gemaakt?
Leestijd: 5 minuten
Dan ga je werken en daar is samenwerken nog steeds ingewikkeld. Je raakt verstrikt in kantoorpolitiek. Je zegt ‘ja’ als je ‘nee’ denkt. Je gaat boeken lezen als Hoe word ik een rat. Je praat één-op-één met collega’s en ook die krijgen buikpijn van vergaderingen.
Na een vakantie merk je extra hoeveel dat je allemaal tegenstaat. Op je werk wil je het leuk hebben met collega’s. Je wil kunnen zeggen wat je echt denkt, zonder daar later voor op je kop te krijgen. Dat medewerkers ook echt mee- werken.
Samenwerken is niet allemáál kommer en kwel natuurlijk
Met goede bedoelingen, overleg en een lijnstructuur kom je een heel eind. Maar als je die buikpijn weer voelt opzetten als je een vergaderagenda in de mail ziet? Als een project gierend ver over de deadline gaat? Dan red je het niet met goede bedoelingen, overleg en een lijnstructuur.
Het is net als met het bakken van een appeltaart
Daar kun je met al je bakkerspassie aan beginnen. Je hebt ingrediënten, je hebt een oven. Maar je hebt geen recept. Dus je klopt eerst de bloem en de eieren en dan pas de boter, die je keihard laat, en de oven zet je op 80 graden.
Dat wordt eh… iets anders dan de knapperige goudgele appeltaart zoals je oma die maakte.
Kennis van het proces, dat heb je óók nodig
Als je taart is mislukt, ga je op zoek naar een recept voor de volgende poging (eerst fiets je snel naar de bakker, om je oma toch iets te kunnen serveren).
Als je sámenwerking ontspoort, kan dat óók komen doordat je er geen recept voor gebruikt. Of een verkeerd recept. Er is genoeg geld, er zijn gekwalificeerde mensen, iedereen wil dat het lukt, toch gaat het mis.
Dan zit het hem in de proceskennis.
Puzzelen levert méér op dan poweren
Veel recepten voor samenwerking gaan uit van ‘niet goedschiks, dan maar kwaadschiks’. Je probeert er samen uit te te komen maar als dat niet lukt, duwt iemand zijn zin door.
Dat is meteen einde samenwerking. Je haakt geestelijk af, of je voert opdrachten niet meer uit.
Terwijl: als je blijft puzzelen met elkaar, óók als het ingewikkeld wordt, blijft iedereen binnenboord.
Ja, mooi gezegd. Maar hoe blijf ik dan puzzelen, als de stoom uit mijn oren komt?
Het gaat erom dat je je frustratie over het uitblijven van resultaat omzet in creativiteit. Dat vraagt om beweging, je eigen standpunten loslaten (ja, de anderen moeten dat ook). Het vraagt om passen en meten, invalshoeken opnieuw combineren. Een nieuwe zet verzinnen waar iedereen van zegt: het is niet mijn gedroomde oplossing, maar hier komen we verder mee.
En kennis van dat puzzelproces maakt samenwerken pas echt effectief
Want hóe je besluiten neemt met elkaar, bepaalt hoe dat puzzelen eruitziet, en hoe goed het uitpakt. Ook als het loeispannend wordt.
Je staat daar vaak niet bij stil, je leert het nergens. Maar het effect is enorm.
Want stel je puzzelt alleen maar om tot een meerderheidsbesluit te komen.
We zijn het eens, jongens, we kunnen door.
Dan gaat de minderheid nog steeds niet schouder aan schouder met jou dat besluit uitvoeren.
En vergeet de kantoorpolitiek niet. Je hebt iets nodig, je lobbyt om dat terug te zien in beleid. Die uitwisseling van argumenten gaat niet voor het oog van iedereen. Collega’s snappen niet waarom hún argumenten er niet toe doen. Daar gaat samenwerken ook niet lekkerder van lopen.
Goed samenwerken begint met een goed recept
Dat wil zeggen: een logisch proces. Zodat je er samen iets leuks van bakt, iets wat je allemaal goed genoeg vindt.
Dat begint bij een goed besluitvormingsproces. Een puzzelproces, waar je over álles moet praten.
Dus ja, ook over Nina’s argumenten, ook al moet je altijd zo zuchten omdat ze van die ingewikkelde bezwaren heeft.
Koester je dwarsdenkers. Lees hier waarom je daar betere teams van krijgt.
Dat puzzelen levert meer gedoe op, ja.
Maar dat gedoe is tenminste transparant. Je kunt op tijd bijsturen, het proces is voor iedereen zichtbaar. Én je krijgt besluiten waar iedereen, schouder aan schouder, zich voor inzet.
Uiteindelijk is dat voordeliger dan vechten. Vechten kost véél meer geld en energie en levensgeluk. Ja, ook de winnaar van het poweren is slechter af dan wanneer ze had gepuzzeld.
Dat puzzelend besluiten kun je leren.
En de rest van het proces ook.
Wij weten hoe dat proces in elkaar zit. En delen dat graag met jou.
Zodat jij het ook in de vingers krijgt.
Geef je op voor het gratis webinar over sociocratie op 1 september.
Of mail Jette Schneider als je denkt: zelf leren puzzelen in plaats van poweren, daar wil ik meer van weten.