Endenburg Elektrotechniek

Proeftuin viert 90-jarig jubileum

Negentig jaar bestaat het bedrijf dat als eerste ter wereld met sociocratie ging werken. Job Knoester, sinds dertien jaar directeur: ‘Uit eigen ervaring kan ik zeggen: het is een supergoed middel om je doel te bereiken.’

Met een spetterend feest op de SS Rotterdam vierden de circa 100 medewerkers het verjaardagsfeest van Endenburg Elektrotechniek. Het bedrijf dat in 1928 begon met de verkoop van lampenkappen en zich later ging toeleggen op elektrotechnische installaties, ging in 1970 werken met de sociocratische kringorganisatiemethode (SKM).

Het was Gerard Endenburg junior, zoon van de man die het bedrijf zijn naam gaf, die de SKM had ontwikkeld. In 1984 werden alle aandelen in het bedrijf overgedragen aan een stichting, waardoor het bedrijf nu eigenaar is van zijn eigen aandelen. Medio jaren ’90 zwaaide Gerard Endenburg af, hij bleef het bedrijf nog wel adviseren als topkringlid (het orgaan waar directie en externen samen zitting in hebben, en waarmee Endenburg Elektrotechniek zich verbindt met de samenleving). Sinds 13 jaar is Job Knoester directeur.

Rood-blauwe jasjes wereldwijd zichtbaar

Endenburg Elektrotechniek is anno 2019 een bedrijf dat installaties ontwerpt, installeert en onderhoudt. De gemeente Rotterdam is een grote klant; de rode bedrijfskleding is een vertrouwd gezicht, onder meer in het stadhuis, schreef burgemeester Ahmed Aboutaleb in een felicitatiebrief bij het jubileum.

Het bedrijf is al jaren sterk in innovatieve oplossingen in binnen- en buitenland, zowel op land als in de offshore-wereld. Het ontwierp onder meer de elektrotechnische installaties van de wereldberoemde kubuswoningen in Rotterdam (in de jaren ’80 van de vorige eeuw), evenals de complete elektrotechnische infrastructuur voor het nieuwe kantoor van BP Europoort en voor offshore-projecten in Zuidoost-Azië.

‘Openheid en transparantie zijn grote winst’

Dertien jaar werkt Knoester bij dit bedrijf. Hij zegt: ‘In die tijd heb ik gezien dat sociocratie een supergoed middel is om je doel te bereiken.’ Als grote winst van SKM noemt hij de openheid en transparantie, die hij bij Endenburg Elektrotechniek heel groot vindt. ‘Daar ben ik trots op. Door de eigen verantwoordelijkheid die medewerkers bij ons hebben, is hun betrokkenheid enorm groot. Regelmatig hebben we een feestje omdat iemand 12,5 jaar, 25 jaar of zelfs 40 jaar bij ons is.’

Wennen aan sociocratie

In het begin wist Knoester niets van sociocratie (hier is te lezen hoe zijn sollicitatieprocedure verliep, met een belangrijke rol voor medewerkers van Endenburg Elektrotechniek). Hij herinnert zich zijn eerste ervaringen als algemeen directeur met de topkring.

‘Ger van Vliet, een van de topkringleden, vroeg me: “Job, hoe ga je het aanpakken?” Ik zei: “Geef me een half jaar voor een businessplan.” Dat was goed. Toen het klaar was, wilde ik de topkring gaan overtuigen van mijn plan. Maar Ger zei: “Nee, even wachten. We hebben het ontvangen, we gaan eerst nadenken wat wij ervan vinden.” Dat vond ik gek, ik was gewend om mijn omgeving te overtuigen van plannen. Maar het gesprek dat we daarna hadden, was heel goed. De topkringleden gaven me heel zuivere feedback, vanuit hun eigen deskundigheid. Ze gingen me niet napraten.’

Realistische kijk op de zaken

Dat zelf nadenken, op een realistische manier kijken naar je werk en naar de markt, is goed voor een bedrijf, vindt Knoester. ‘In mijn eerdere werkkringen ging de ceo elk jaar vertellen dat we moesten groeien. Ook als het buiten slecht weer was, zal ik maar zeggen. Hier is het anders. Mede omdat we de inbreng van de medewerkers door het consent niet kunnen negeren, kunnen we beter relativeren. De waarheid ligt op tafel.’

Teams kijken bij elkaar over de schutting

Die waarheid was hard in de naweeën van de economische crisis van 2008. Het bedrijf moest reorganiseren, medewerkers vertrokken. Tegelijkertijd werd de samenwerking tussen teams, die nu cellen werden genoemd, gestimuleerd. Dat wierp meteen vruchten af. ‘Ze zijn meer gezamenlijk verantwoordelijk voor hun resultaten’, zegt Knoester. ‘Daardoor kijken ze meer bij elkaar over de schutting en werken beter samen.’

Directie deelt plannen met medewerkers

Werken met sociocratie vond Knoester destijds wel wennen. ‘Ik heb hard gewerkt om het me eigen te maken.’ Hij merkt het ook als er nieuwe topkringleden komen die geen ervaring hebben met de methode. ‘Wij delen nieuwe plannen via de bedrijfskring met de medewerkers. Die hokjes verlaten, dat is wennen voor de nieuwe leden.’ Knoester zou daarom graag zien dat de nieuwe directeur bekend is met sociocratie, en begrijpt hoe de methode werkt.

‘Sociocratie is een middel, geen doel’

Knoester benadrukt dat werken met sociocratie niet het hoofddoel is van Endenburg Elektrotechniek. Dat is om klanten te helpen met het ontwerpen, installeren en onderhouden van goede installaties. ‘Het is een middel om met plezier in het werk onze doelen te bereiken. Ik ben Gerard Endenburg dankbaar. En ik ben er trots op hoe hij het bedrijf in 1984 heeft overgedragen aan de mensen.’ Tijdens het 90-jarig jubileum werd Gerard Endenburg dan ook flink in het zonnetje gezet.

www.endenburg.nl

Benieuwd wat sociocratie voor uw organisatie kan betekenen? Bel Pieter van der Meché (06-53382649) voor een vrijblijvend gesprek. Of doe een Introductietraining.